Naukowe i uznane fundamenty działalności
Działania Fundacji są oparte na inicjatywie oddolnej oraz badaniach naukowych (socjologia, psychologia i medycyna).
Misja i cele zgodne z WHO
Poza osobistymi doświadczeniami osób zaangażowanych opieramy się na twardych danych naukowych i uznanych politykach dot. działań prozdrowotnych.
W zakresie promocji zdrowia podstawowym i uznanym dokumentem jest tzw. Karta Ottawska uchwalona przez WHO w 1986 roku, definiująca promocję zdrowia jako:
„proces umożliwiający ludziom kontrolę nad własnym zdrowiem oraz jego poprawę przez podejmowanie wyborów i decyzji sprzyjających zdrowiu, kształtowanie potrzeb i kompetencji do rozwiązywania problemów zdrowotnych oraz zwiększanie potencjału zdrowia”.
Karta Ottawska wyróżnia pięć kierunków działań, których podjęcie uznaje się za konieczne dla stworzenia efektywnej strategii promocji zdrowia. Są to:
- określenie zdrowotnej polityki społecznej w państwie (m.in. poprzez ustalenie i sukcesywną realizację programów prozdrowotnej polityki społecznej, przy zapewnieniu realnych źródeł finansowania), tworzenie polityki Zdrowia Publicznego;
- tworzenie środowisk wspierających zdrowie (osiągane poprzez rozwijanie wiedzy i umiejętności działań na rzecz zdrowia, angażowanie członków społeczeństwa poprzez sieć struktur społeczności lokalnych do aktywnego uczestnictwa w sprawach dotyczących zdrowia);
- wzmacnianie działań społecznych;
- rozwijanie umiejętności osobniczych (indywidualnych),
- reorientacja świadczeń zdrowotnych (odejście od modeli ekonomiki szpitalnej w kierunku holistycznego ujmowania korzyści zdrowotnych, ekonomicznych i rozwojowych całego kraju).
Fundacja realizuje bezpośrednio działania od 2 do 4 oraz pośrednio 5.
Detale oparte na badaniach naukowych
Szczegółowe działania i komunikacja Fundacji zostały oparte na syntetycznych badaniach i opracowaniach dotyczących promocji zdrowia oraz postaw dotyczących nowotworów i ich profilaktyki.
Za „podstawy programowe” można uznać m.in. pozycje w zakresie profilaktyki nowotworów wśród mężczyzn w Polsce jak również ogólne opracowania.
Oparliśmy się na najnowszych źródłach naukowych (badania ankietowe dotyczące profilaktyki i postaw wobec nowotworów) oraz akademickich, takich jak:
- Europejski Kodeks Walki z Rakiem,
- Materiały agencji WHO – Międzynarodowa Agencji Badań nad Rakiem (IARC) dotyczące raka na świecie oraz czynników rakotwórczych (podsumowania z grup roboczych i metaanaliz) – link 1, link 2.
- Książka Foundations for Health Promotion, Fourth Edition, Naidoo J., Wills J.,
- Książka Edukacja Zdrowotna, pod red. Barbary Woynarowskiej,
- Książka ONKOLOGIA. Podręcznik na studentów i lekarzy, pod red. Jacka Jassema, Piotra Potemskiego i Radzisława Kordka, wyd. 6, VIA MEDICA, Gdańsk 2024
- Książka Onkologia kliniczna, Tom 1, pod red. Maciej Krzakowskiego, Piotr Potemskiego, Piotr Wysockiego, wyd. 2, VIA MEDICA, Gdańsk 2023 (patronat Polskiego Towarzystwa Onkologicznego),
- Książka Kierunki współczesnej promocji zdrowia i prewencji zaburzeń. Profilaktyka XXI wieku. Zagrożenia i wyzwania. Teoria i praktyka., P. Stawiarska,wyd. DIFIN, Warszawa 2019.
- Książka Promocja zdrowia i profilaktyka onkologiczna w działaniach organizacji pozarządowych, M. Synowiec-Piłat,
- Statystyki z Krajowego Rejestru Nowotworów oraz Krajowych Profili dot. Nowotworów (oficjalne dane rządowe od 1999 do 2021),
- Książka Przekonania i wiedza dotyczące chorób nowotworowych a uczestnictwo w onkologicznych badaniach profilaktycznych, M. Synowiec-Piłat,
- Artykuł Działania profilaktyczne ukierunkowane na nowotwór jądra mężczyzn w wieku 15-40 lat. Promocja kampanii „Odważni wygrywają” – doświadczenia toruńskie, M. Rębiałkowska-Stankiewicz, M. Gajewska, J. Mianowski,
- Artykuł Europejski kodeks walki z rakiem w aspekcie praktycznym, A. Dyzmann-Sroka, A. Nowak,
- Artykuł Pierwsze objawy chorób nowotworowych a zachowania pacjentów. Jak długo pacjenci zwlekają z wizytą u lekarza i gdzie szukają informacji medycznej, w: Psychoonkologia 20, 2016.
- Artykuł Znajomość tematu chorób nowotworowych i postawy związane z tym zagadnieniem wśród młodzieży i młodych dorosłych w przedziale wiekowym 15-30 lat.
- Artykuł Poziom wiedzy mężczyzn na temat raka jądra.
- Artykuł Wiedza na temat raka jądra wśród studentów płci męskiej PWSZ w Lesznie.
- Artykuł Znajomość podstaw profilaktyki raka jądra wśród wybranej grupy mężczyzn.
- Artykuł The frequency of the self-examination of testicles among men in selected socio-demographic conditions.
- Artykuł Wiedza i umiejętności wykonywania samobadania jąder – praca ankietowa.
- Artykuł The assesment of students’ knowledge regarding melanoma and sun-protection habits.
- Artykuł Samobadanie piersi – wszystko co chcielibyśmy, abyście o tym wiedzieli – badanie ankietowe.
- Artykuł Profilaktyka raka szyjki macicy – poziom wiedzy kobiet i mężczyzn.
- Artykuł Wiedza na temat profilaktyki pierwotnej i wtórnej raka jelita grubego wśród młodych Polaków.
- Artykuł Profilaktyka raka żołądka – aktualny problem interdyscyplinarny.
- Artykuł Wiedza dorosłych mieszkańców Małopolski w zakresie żywieniowych czynników rozwoju raka jelita grubego.
W zakresie promocji ratownictwa obywatelskiego i pierwszej pomocy opieramy się na:
- Reguły Wytyczne resuscytacji 2021 – Europejska Rada Resuscytacji, Polska Rada Resuscytacji, w szczególności dział „Systemy ratują życie„.
- Książka International Trauma Life Support – Ratownictwo przedszpitalne w urazach. Edycja IX.
- Książka PHTLS for First Responders.
- Niektóre wytyczne organizacji Emergency First Response.
- Ustawa o Państwowym Ratownictwie Medycznym.
Cykl życia pacjenta a miejsce Fundacji
Zanim zachorujemy jesteśmy zwykle osobą zdrową. W cyklu życia „potencjalnego pacjenta” możemy wyróżnić etapy:
Zdrowa osoba – osoba, która nie ma zwiększonego ryzyka zachorowania. Jej poziom wiedzy i profilaktyki może być dowolny, jednak jak pokazują badania socjologiczne zazwyczaj jest niżej niżbyśmy sobie tego życzyli.
Osoba zdrowa z ryzykiem – osoba, która w tej chwili jest zdrowa, jednak z powodu np.: historii rodzinnej raka, stwierdzonej badaniami genetycznymi mutacji onkogennej, wykonywanego zawodu ze zwiększoną ekspozycją na kancerogeny itp. jest w zwiększonym ryzyku zachorowania na raka i posiada lub nie świadomość tego stanu rzeczy. Oczywiście brak świadomości jest mniej korzystną sytuacją.
Osoba z podejrzeniem nowotworu / w trakcie diagnozy choroby nowotworowej – to już pacjent, który z powodu niepokojących go lub wyraźnych objawów korzysta z systemu opieki zdrowotnej, aby potwierdzić lub wykluczyć zachorowanie na nowotwór (wykonuje badania pod okiem lekarzy, konsultuje wyniki itd.). Często nie posiada on jeszcze głębokiej wiedzy nt. (potencjalnej) choroby lecz zacznie ona rosnąć w toku jego zachowań wobec tego zagrożenia zdrowia i życia. Szuka wsparcia we wszystkich możliwych miejscach, jednak łatwo się pogubić w natłoku informacji.
Osoba chora / w trakcie leczenia – to pacjent onkologiczny, który ma potwierdzoną diagnozę nowotworu. Jest leczony zgodnie z najlepszą wiedzą i możliwościami jednostki prowadzącej leczenie. Zwykle posiada kartę DiLO i jest pod opieką onkologów lub wielodyscyplinarnego zespołu. Zwykle dla ciężkich przypadków potrzebuje wsparcia np. finansowego, lecz nie tylko – również psychologicznego czy np. dietetycznego, fizjoterapeutycznego.
Ozdrowieniec to osoba, która według wyników badań po terapii została uznana za (najprawdopodobniej) wyleczoną z nowotworu. Zwykle jest obserwowana (badaniami kontrolnymi) przez 5 do 10 lat po zakończeniu leczenia (a często samodzielnie przez całe pozostałe życie).
Osoba z leczeniem paliatywnym, to osoba, której choroby nie da się całkowicie wyleczyć, ale którą poddaje się leczeniu minimalizującemu skutki lub dalszy rozwój choroby, tak aby mogła funkcjonować i żyć (jakość życia).
Fundacja starając się wypełnić lukę pomiędzy osobą zdrową a chorym celuje w mężczyzn na etapach 1, 2 oraz 3 – zgodnie z wnioskami badań socjologicznych nt. najpilniejszych kierunków działań prozdrowotnych w zakresie profilaktyki nowotworów w ogóle.
Chorych i ozdrowieńców wspierają podczas bieżącego leczenia, medycznej obserwacji kolejnych lat życia czy w finansowaniu nowoczesnych terapii inne organizacje pozarządowe [link do bazy – tba].
Brak konfliktu interesów
Fundacja oraz jej strona internetowa nie mają na celu zastąpienia konsultacji medycznej. Oferujemy porady i wskazówki w zakresie profilaktyki nowotworowej.
Naszym zasadniczym celem jest przedstawienie i objaśnienie zagrożeń związanych z określonymi nowotworami, aby umożliwić Państwu zrozumienie ich uwarunkowań, przyczyn oraz metod zapobiegania. Dzięki temu, nawet przed przeprowadzeniem konsultacji lekarskiej, uzyskaniu zaleceń i zakończeniu badań, będą Państwo posiadać ogólną wiedzę na temat dalszego postępowania profilaktycznego (I i II fazy).
Zdrowie obejmuje zarówno aspekty psychiczne, jak i fizyczne naszego samopoczucia. Nie stronimy od tematów związanych z psychologią i kulturą, ponieważ są to niezwykle istotne sfery naszego życia, które wywierają ogromny wpływ na nasz organizm oraz postawy wobec nowotworów i zdrowia.
Podchodzimy do tych kwestii z należytą powagą i szacunkiem, uznając ich fundamentalne znaczenie dla ogólnego dobrostanu jednostki.
Konstruowanie przekazu do beneficjentów
Fundacja kreuje przekaz i formy/kanały przekazu zgodnie z grupami docelowymi tzn. ogół mężczyzn oraz wybrane kohorty wiekowe lub siedliskowe. Istnieje kilka wersji nośników informacji (plakaty, ulotki, multimedia).
Definicja działalności - Statut Fundacji
Aby zapoznać się z celami Fundacji, przeczytaj Statut.